Türk Kahvesi Servisi Nasıl Yapılır?
Türk kahveni ister közde ister cezvede istersen de yeni nesil Türk kahvesi makinelerinde yap, sunum kahve keyfinin en önemli unsurlardan birini oluşturur. İnce öğütülmüş kahve çekirdeklerinin özel bir teknik ile pişirilmesi ile hazırlanan geleneksel Türk kahvesi, eşsiz lezzetleri yanında sunumdaki estetik ve incelik ile de öne çıkar. Kız isteme ritüellerinden günün farklı saatlerindeki kahve keyfine kadar yaygın biçimde tüketilen kahve, kendine has sunum özellikleri taşır.
500 yıldır Türk kültürünün ayrılmaz bir parçası olan kahvenin sadece pişirme tekniğine değil, farklı sunum yöntemlerine de dikkat edilmesi gerekir. "Türk kahvesi nasıl sunulur?” diye sorulduğunda sayısız yöntem ve usul akla gelebilir. Misafir ağırlarken, kız isteme törenlerinde, özel ziyaretlerde, iş görüşmelerinde ya da sohbet amaçlı olarak sıklıkla tercih edilen Türk kahvesi, yerine ve zamanına göre farklı sunum özellikleri içerir.
Türk Kahvesi Çeşitleri ve Özellikleri
Türk kahvesi daha kavrulma aşamasından başlayarak farklı özellikler taşır. Genellikle çifte kavrulmuş olarak hazırlanan kahve çekirdekleri, damakta eşsiz bir tat bırakması için ince biçimde öğütülür. Hem kahve çekirdeklerinin türü hem işlenme biçimleri hem de kahvenin pişirilme yöntemleri farklı kahve türleri ortaya çıkarır. Damla sakızlı kahveden menengiç kahvesine, çifte kavrulmuş çekirdeklerden 7 ayrı malzeme içeren Osmanlı kahvesine dek sayısız çeşidi bulunan Türk kahvesi, daha hafif olması için sütle de pişirilebilir. Bu kahvelerin kendilerine has özel pişirme tekniklerine dikkat edilmesi gerektiği kadar, sunumlarda da özen gösterilmesi gelenektir.
Türk kahvesi çoğunlukla Arabica türü kahve çekirdekleri kavrularak hazırlanır. Herhangi bir süzme işlemi yapılmadığı ve Türk kahvesi telvesiyle birlikte içildiği için çekirdekler oldukça ince bir biçimde öğütülür. Nerede ve nasıl pişirilirse pişirilsin, Türk kahvesinin mutlaka bol köpüklü ve kıvamlı olması makbuldür. Kahvenin kıymeti, üzerindeki köpüğün ve kıvamının yoğunluğu ile ölçülür. Çoğunlukla sade kahve tercih edilse de, kahveyi damla sakızı gibi değişik aroma ve şuruplarla lezzetlendirmek de mümkündür.
Kusursuz Bir Kahve Sunumunun İncelikleri
Türk kahvesinin geleneksel sunum özellikleri sadece estetik değil, doğru kahve lezzetine ulaşmak için de büyük önem taşır. Kahve içme ritüelinde su kahveden sonra değil, kahve ile birlikte gelir, kahveden önce bir yudum su içilir. Kahvenin yanında suyun mutlaka istenmeden getirilmesi gerekir. Önce sudan bir yudum almak damağı diğer tatlardan temizler ve sonrasında kahvenin tadının doğru biçimde alınmasını sağlar. Suyun kahveden sonraya bırakılması ya da kahve bittikten sonra suyun içilmesi kahvenin beğenilmediği anlamına gelir. Sunumlarda yer alan tatlı atıştırmalıklar ise tercihe göre kahve içimi esnasında ya da kahve sonrasında tüketilebilir.
Türk kahvesine özel cezveleri ve zarif fincanları kullanmak, kahve takımlarında yer alan su bardaklarını tercih etmek gerekir. Zarafeti ile öne çıkan eşsiz fincan tasarımları ile birlikte bu bardaklar ve sunum tabakları da özel bir şıklık sunar. Lokum, çikolata, çerez gibi atıştırmalıklar da sunumların ayrılmaz bir parçasını oluşturur. Estetik açıdan ise kişisel beğenilere ve tercihlere göre sonsuz sunum seçeneği oluşturulabilir.
Köpüklü Türk Kahvesi Yapmanın Sırları
Kahve çekirdeklerinin işlenmesi ve öğütülmesinin yanında kahvenin pişirilme süreçleri de özel lezzetler sunar. Geleneksel olarak cezvede kısık ateşte pişen Türk usulü kahve için artık özel makineler de geliştirilmiştir. Ancak közde pişen Türk kahvesinin yeri ve lezzeti hâlâ farklıdır. Yavaş ve düşük ısıda uzun sürede pişen közde Türk kahvesi daha aromatik ve köpüklü bir lezzet sunar. Köpüklü Türk kahvesi yapmak için pişirme aşamalarındaki inceliklere dikkat edilmesi gerekir. Yeni teknolojiler suyunu kendi alan, ağır ağır pişiren seçenekler sunduğu için büyük kolaylık sağlar. Geleneksel yöntemle cezvede kahve pişirmek için ise soğuk içme suyu tercih edilmesi, kahve ve istenirse şekerin su soğukken karıştırılması ve asla yüksek ateş kullanılmaması gerekir.
Közde pişirme gibi özel yöntemler çok daha uzun pişirme süreleri gerektirse de hafif ateşte pişen klasik Türk kahvesi için 6-7 dakika yeterli olur. Makinelerde de benzer bir süre ayarı yapmak daha lezzetli sonuçlar elde edilmesini sağlar. Şekerli ya da sütlü Türk kahvesi yapmak için de miktarları doğru ayarlamak ve doğru zamanda kahveye koymak gerekir. Diğer kahve demleme yöntemlerinin aksine Türk kahvesi yapılırken şeker konulmaz. Bu nedenle öncesinde nasıl kahve içildiğinin sorulması; az, orta ya da bol şekerli kahvelerin ayrı ayrı pişirilmesi gerekir.
Kahve Demlenirken Mutlaka Yapılması Gerekenler
- Türk kahvesinin taze çekilmesi lezzeti artırır.
- Aceleye gelmez, kısık ateşte ve uzun sürede pişer.
- Su soğukken konur, 100 dereceye ulaşmadan cezve ateşten alınır.
- Şeker her zaman pişirmeden önce konur, sade ve şekerli kahveler ayrı ayrı pişirilir.
- Sunum ritüellerine özen gösterilir, fincanın yanına su ve bir parça tatlı konur.
- Türk kahvesi ne zaman keşfedildi?
Kahve çekirdeklerinin kaynatılarak içecek yapılması 15. yüzyılda Etiyopya’da keşfedilirken Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti İstanbul’a gelmesi ise 16. yüzyılda olur. Osmanlı’nın kendine has kahve pişirme tekniği zamanla yaygınlaşır ve Türk kahvesi adını alır. Dönemin koşullarında el değirmenleri kullanılarak taze taze çekilen ve cezve kullanılarak kısık pişirilen kahvenin lezzeti özel bir tada sahiptir.
- Türk kahvesinin yanında ne ikram edilir?
Lokum, Türk kahvesi sunumlarına en uygun atıştırmalıklar arasında başı çeker. Kahveleri ister sade ister Antep fıstıklı isterseniz de çifte kavrulmuş lokum ile servis edebilirsiniz. Pişmaniyeden çikolataya, şekerli kuru meyvelerden acıbadem kurabiyesine dek sayısız geleneksel lezzet kahvenin yanında yerini alır. Hurma, akide şekeri gibi geleneksel lezzetler de sıklıkla tercih edilir.
- Türk kahvesinin sağlığa faydaları nelerdir?
Doğal bir yapıya sahip olan kahve, başta zihinsel etkinlikler olmak üzere dikkati yoğunlaştırmaya yardımcı olur. Antioksidan ve yağ yakıcı özellikleri daha sağlıklı bir yaşam için fayda sağlar. Baş ağrısını azaltan ve kemiklere fayda sağlayan kahve, aşırı tüketilmediği koşulda kan basıncını dengelemeye de yardımcı olur. Kahvenin cezvede kalan telveleriyle cilde peeling yapmanın da ciddi faydası vardır.
- Günde kaç fincan Türk kahvesi içilebilir?
Kahve, içtikten kısa süre sonra etkili olmaya başlar ve bir fincan Türk kahvesinin olumlu etkileri 8 saat kadar sürebilir. Günde iki fincan Türk kahvesi içmek sağlık açısından risk oluşturmadığı gibi, pek çok açıdan da fayda sağlar.
- Kahvenin besin değeri ve kalorisi nedir?
Türk kahvesi eşsiz lezzetine ek olarak, kalori bakımından oldukça hafif bir içecektir. Sade bir kahve sadece 7 kalori içerir. İçeriğindeki magnezyum, fosfor, potasyum gibi minerallerle oldukça sağlıklı bir içecektir.
- Sütlü Türk kahvesi nasıl yapılır ve sunulur?
Geleneksel bir lezzet olan sütlü Türk kahvesi için su yerine süt kullanılır. Fincanları klasik Türk kahvesi fincanlarına göre biraz daha büyük olan sütlü Türk kahvesi, herkesin kolaylıkla içebileceği hafif ve aromatik bir lezzet sunar. Sütlü Türk kahvesinin yanında lokum, çikolata, kuru meyve gibi atıştırmalıklar sunulur.
- Makinede Türk Kahvesi yapılır mı?
Geleneksel yöntemlerden vazgeçemeyenler olsa da yeni nesil Türk kahvesi makineleri istenen süre ve kıvamda kahveleri kolayca pişirebilir. Her zaman aynı köpük ve kıvam yoğunluğunun sağlanması tiryakilerin istikrarlı bir kahve keyfi sürmesini sağlar.