Papatya Çayının Faydaları
Yüzyıllardan beri tedavi edici etkilerinden dolayı geleneksel bir halk ilacı olarak kullanılan papatya çayı, bahar mevsiminde yol kenarlarında ya da bahçelerde kendiliğinden yetişen papatya bitkisi kurutularak elde edilir. 10 ile 50 santimetre arasında boya sahip olan papatya bitkisi, en çok sevilen çiçeklerden biridir. Ortası sarı renkli topu andıran çiçeğin taç yaprakları beyazdır. Kendine has bir kokuya sahip olan papatya, narin yapısı ile saflığın ve doğallığın simgesi olarak kabul edilir. Kafein içermemesi nedeniyle çay ve kahvenin alternatifi olarak tüketilen papatya çayı, kalp hastalığı ve kanser dâhil olmak üzere çeşitli hastalıklara yakalanma riskini azaltmada rol oynayabilecek antioksidanlarla yüklüdür.
Papatya Çayının Bileşenleri
Ana vatanı Türkiye ve Doğu Avrupa ülkeleri olan papatyanın en önemli özelliği flavonoid denilen bir kimyasal içermesidir. Flavonoid, papatya çayının etkileri üzerinde önemli rol oynar. Bir diğer önemli etken madde de chamazulene adı verilen kimyasal bir bileşendir. Chamazulene; papatyaya antiinflamatuar, antispazmodik ve analjik özellikler verir.
Papatya çayı taze ya da kurutulmuş papatya çiçeklerinden yapılır. Papatya çayına özel kokusu ve tadını veren aromatik bileşenler, aynı zamanda aromaterapi için kullanılan uçucu yağların yapımında ve kozmetik sanayisinde kullanılır. Protein, karbonhidrat ve yağ gibi makro besin ögeleri içermeyen papatya çayının kalorisi, diğer bitki çayı çeşitlerinde olduğu gibi, neredeyse sıfırdır. Luteolin, patuletin, quercetin, apigenin gibi fenol bileşenler içeren papatya çayı antioksidandır. Düşük oranda kalsiyum, folat, magnezyum, sodyum ve çinko içerir.
Papatya çayının sağlık üzerine faydalarını, bitkideki antioksidan özelliğe sahip bileşenler verir. Bu bileşenlerden yeteri kadar faydalanabilmek için, ürünü doğru bir şekilde kurutmak gerekir. Papatyayı doğrudan güneş ışığında kurutmak ya da ısıl işleme maruz bırakmak bu bileşenlerin hasar görmesine neden olabilir.
Serin ve nem içermeyen, aynı zamanda da ışık görmeyen karanlık bir yerde papatyaları kurutmalısın. Temiz bir havlu ya da pamuklu bir bezin üzerine papatyaların sadece çiçeklerini birbirinden ayrı bir şekilde serip kurumaya bırakabilirsin. Kuruduğundan emin olduktan sonra ışık geçirmeyen cam bir kavanoza ya da koyu renkli bir bez torbaya alıp muhafaza edebilirsin. Muhafaza ettiğin yerin de nem almayan kuru, serin ve karanlık bir ortam olmasına dikkat etmelisin.
Papatya Çayının Faydaları
- Papatya çayı, uyku kalitesine fayda sağlayabilecek apigenin denilen bir antioksidana sahiptir. Apigenin, beyindeki uyku reseptörlerine bağlanır ve kronik uyku yetersizliğinin azalmasına yardımcı olur. Uykusuzluk probleminin ortadan kalkması genellikle uykusuzlukla bağlantılı depresyon belirtilerini de azaltır. Papatya çayının uyku üzerindeki etkilerinin kapsamını belirlemek için daha fazla çalışma yapılması gerekir. Yine de uykuya dalmakta güçlük çekiyorsan yatmadan önce papatya çayı içmeyi denemelisin.
- Sindirim sisteminin düzenli çalışması genel sağlık durumunun korunması için oldukça önemlidir. Papatya çayındaki fenol bileşenlerin bazı sindirim sistemi problemlerinin tedavisine yardımcı olduğu düşünülür. Ülser, hazımsızlık, gastrit, mide bulantısı ve gaz gibi mide problemi yaşıyorsan papatya çayı tüketmen faydalı olabilir.
- Papatya çayında bulunan antioksidanlar, toksin maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasına yardımcı olarak bağışıklık sistemini güçlendirir. Güçlü bir bağışıklık sistemi bazı kanser türlerine karşı koruyucudur. Papatya çayındaki en önemli antioksidan bileşen apigenin; göğüs, sindirim sistemi, cilt, prostat ve rahim kanserinin tedavisini destekleyici rol oynar.
- Papatya çayı içmek kan şekeri seviyelerini düzenlememeye yardımcı olabilir. Antiinflamatuar özellikleri sayesinde kan şekeri yükseldiğinde pankreas hücrelerinin zarar görmesini engellediği düşünülen papatya çayının, özellikle yemek ile birlikte tüketilmesi önerilir.
- Antioksidan flavanoid bileşenler açısından zengin olan papatya çayı, kan basıncını ve kolesterolü düşürücü etkiye sahiptir. Bu özellikleri çayın, kalp sağlığının korunmasında da önemli rol oynadığını gösterebilir.
Papatya Çayı Yapılışı
Papatya çayı hazırlarken taze ya da kuru papatyaları kullanabilirsin. Papatya çayı da genellikle diğer tüm bitki çayları gibi kış mevsiminde daha yoğun olarak tüketilir. İlkbahar ve yaz aylarında yetiştiği için taze papatya pek kullanılmaz. Papatya çayı hazırlamak oldukça basittir. Dilersen tek başına papatya çayı demleyebilir, dilersen diğer bitki çayları ile harmanlayarak farklı lezzetler elde edebilirsin. İşte, sana özel papatya çayı tarifi…
- 3 yemek kaşığı kuru papatya
- 500 mililitre su
- Limon ve bal
Kuru papatyaları çaydanlığa al. Suyu kaynatıp bir süre ilk sıcaklığını alıncaya kadar bekle ve çaydanlıktaki papatyaların üzerine ekle. Yaklaşık 5-10 dakika demledikten sonra süzgeç yardımıyla süzerek fincana koy. Tatlandırmak için bal ve limon kullanabilirsin.
Papatya kurusu ile yapabileceğin bir diğer papatya çayı tarifi;
- 1 yemek kaşığı kurutulmuş papatya
- 1 adet kabuk tarçın
- 1 yemek kaşığı yasemin
- 500 mililitre su
- Limon ve bal
Kurutulmuş papatya ve yasemini demliğe al. Suyu kaynatıp ilk sıcaklığını alıncaya kadar bekledikten sonra kuru bitkilerin üzerine ekle. Yaklaşık 5-10 dakika demlemeye bırak ve daha sonra süzgeç yardımıyla süzerek fincana koy. Dilersen içine bal ve limon ekleyebilirsin.
Papatya Çayının Yan Etkileri Var mıdır?
Papatya çayı içmek çoğu insan için genellikle güvenlidir. Ancak bazı insanların papatyaya alerjisi olabilir ve papatya çayı içmek bu kişilerde ciddi sağlık problemlerine yol açabilir. Hatta bu kişilerin papatya özü içeren sabun, şampuan, krem gibi güzellik ürünlerini kullanması da önerilmez. Ayrıca küçük çocukların, hamile ya da emziren kadınların, karaciğer veya böbrek yetmezliği olan kişilerin papatya çayı içmeleri zararlı etkilere yol açabilir. Kronik rahatsızlığa sahipsen mutlaka papatya çayı içmeden önce doktoruna danışmalısın.
Papatya Çayı Ne Zaman İçilir?
Sağlık üzerindeki olası faydaları nedeniyle en çok tercih edilen bitki çaylarından biri olan papatya çayını günün her saati içebilirsin. Kan şekerinde bir yükseklik söz konusu ise ve şekerini düzenlemek istiyorsan yemeklerle birlikte papatya çayı tüketebilirsin. Böylece yemek sonrası kan şekerinin yükselmesini önlemeye yardımcı olabilirsin.
Eğer uyku problemi çekiyorsan yatmadan yarım saat ya da bir saat önce papatya çayı içerek gevşeyebilir, derin bir uykuya dalabilirsin. Tarçın, karanfil, melisa, kuşburnu gibi farklı bitki çayları ile birlikte demleyerek ikindi kahvesi yerine bu özel karışımı misafirlerine ikram edebilirsin.
Papatya Çayı Ne Kadar Tüketilir?
Papatya çayı da diğer tüm bitki çayları gibi sınırlı miktarda tüketilmelidir. Yüksek oranda içilmesi tansiyonun düşmesine neden olabilir. Günde iki ya da üç fincanın üzerinde tüketilmesi özellikle kronik rahatsızlığı olanlarda farklı etkiler gösterebilir. Düzenli ilaç kullananlarda ilaçların etkisini azaltabilir. Bilinçsiz bir şekilde yüksek miktarlarda papatya çayı içmekten kaçınmalı, her bir bardak papatya çayı arasındaki zaman aralığının 2-3 saat olmasına dikkat etmelisin.
Papatya Çayı Nasıl İçilir?
Papatya çayı aç ya da tok karnına içilebilir. Lezzeti ve kendine has aromasının hissedilebilmesi için, papatya çayının sıcak ya da ılık içilmesi önerilir. Eğer sindirim sisteminde gaz, hazımsızlık, kabızlık, mide bulantısı, mide ekşimesi gibi problemler yaşıyorsan sabahları aç karnına ılık ve ballı bir fincan papatya çayı içebilirsin.
Kilo vermek istiyorsan vücuttaki ödemi atmak amacıyla papatya çayını yemeklerden bir saat sonra tüketebilirsin. Kan şekerini düzenlemek için yemeklerle birlikte, uyku kalitesini artırmak için ise yatmadan yarım saat önce papatya çayı demleyip afiyetle içebilirsin.